Michał Skorupka

Streszczenie

Badania mechanoskopijne dzieł sztuki, kultu niekiedy mają na celu odtworzenie oraz oceną autentyczności oznakowań identyfikacyjnych (katalogowych) zabezpieczonych przedmiotów. Wymaga to opracowywania nowych metod badawczych oraz eksperymentowania. W przypadku badań pośmiertnych afrykańskich masek Makonde ujawniono i odtworzono treść oznakowań naniesionych ręcznie za pomocą środków piszących (ołówek, farba itp.) na powierzchniach drewnianych, które zostały zamalowywane m.in. gencjaną, farbą oraz częściowo zeszlifowane. Stosowane byty metody nieniszczące, tj. badania mikroskopowe, oświetlanie różnymi kolorami światła, oraz metody niszczące - stopniowe usuwanie warstw materiału, kontrastowanie zapisu różnymi substancjami chemicznymi, m.in. metanolem.

Słowa klucze: maski Makonde, badania usuniętych oznakowań, badania dzieł sztuki, przedmioty kultu, wnioski kategoryczne, metody ujawniania

Summary

Toolmark examinations of works of art or cult items are specifically aimed at reconstruction and determination of authenticity of identification (catalogue) designation of secured objects. This requires elaboration of new examination methods and experimentation which has been described in the article. In case of postmortem examination of African Makonde masks, the contents of manually imposed designations was detected and reconstructed. Signs had been made with pencil, paint and other covering agents on wooden parts, which were subsequently painted with gentian, paint and partially polished. Non-destructive methods were used, i.e. microscopic examinations, illumination with different colours of light as well as destructive ones, i.e. gradual removal of layers and contrasting the writing with various chemicals such as methanol.

Keywords: Makonde masks, examination of removed designations, examination of works of art, cult objects, categorical conclusions, methods of detection.