Edyta Zięba

Streszczenie

Paradygmat to ogólne wzorce pracy badawczej, oparte na wyraźnych założeniach pojęciowych, metodologicznych i metafizycznych. Kryminologia pozytywistyczna uznawała, że wszyscy ludzie ze swej natury są skłonni do czynienia dobra. Przestępcy stanowią zatem taką cząstkę społeczeństwa, która w jakiś sposób odróżnia się od pozostałych. Te odmienność można różnie interpretować. Na początku powstania paradygmatu pozytywistycznego wskazywano na odmienności związane z kształtem ciała człowieka, układem nerwowym, chromosomami. Przestępstwo i przestępczość traktowane były jako skutki indywidualnej patologii. Wszystkie koncepcje stawiały jednak na korekcjonizm, czyli definitywną likwidację odmienności występujących u przestępcy, gdyż uważano, że takie jednostki nie powinny występować w społeczeństwie. Zarazem głoszono, że sankcja karna za popełniony czyn zabroniony nie powinna być stosowana absolutnie, ale powinna być dostosowana do sprawcy.

Słowa klucze: kryminologia pozytywistyczna, paradygmat, przestępstwo

Summary

Paradigm provides for general model of research work, based on pronounced conceptual, methodological and metaphysical assumptions.

Positivist criminology recognised that by nature all human beings are inclined to do good. Hence, the criminals constitute such a fragment of society, which is in a way distinct from the others. This distinctness can be interpreted in a variety of ways. At the beginning of positivist paradigm formation, differences in human body, such as nervous system or chromosomes were sought. Delinquency and crime were treated as results of individual pathology. All concepts, however, were pointing to correction, is. definite abolishment of differences appearing in a criminal as it was believed that such individuals should not live in the society. At the same time it was proclaimed that a penal sanction for a criminal offence should not be used commonly, but be tailored to a particular offender.

Keywords: positivist criminology, paradigm, crin