podinsp. dr Daria Śmigiel-Kamińska
Centralne Laboratorium Kryminalistyczne Policji,
Uniwersytet Gdański
ORCID 0000-0002-4460-1815
e-mail: daria.smigiel-kaminska@policja.gov.pl
prof. dr hab. Jolanta Wąs-Gubała
Instytut Ekspertyz Sądowych im. Jana Sehna w Krakowie
ORCID 0000-0001-5812-6798
prof. dr hab. Jolanta Kumirska
Uniwersytet Gdański
ORCID 0000-0003-1211-1114
mł. insp. dr Katarzyna Razarenkow
Komenda Główna Policji
ORCID 0000-0001-9499-9107
Streszczenie
Duża skala produkcji wyrobów bawełnianych, ich szerokie zastosowanie, jak również określone właściwości fizykochemiczne powodują, iż naturalne włókna bawełniane prawie zawsze występują wśród mikrośladów fizykochemicznych zabezpieczanych na miejscach zdarzeń przestępczych. Właściwy dobór metod ujawniania i zabezpieczania mikrośladów w postaci włókien, a następnie odpowiednia metodyka badawcza i poprawna interpretacja uzyskanego wyniku dostarczają istotnych i wiarygodnych informacji o zaistniałym zdarzeniu przestępczym (Houck i in., 2009; Śmigiel-Kamińska i in., 2019; Śmigiel-Kamińska i in., 2020; Wąs-Gubała, 2000; Wąs-Gubała, 2009; Zięba-Palus i in., 2015). Analityka badawcza stanowiąca narzędzie do identyfikacji i porównania włókien w pierwszej kolejności opiera się na wynikach uzyskanych z wykorzystaniem różnych technik mikroskopii optycznej, a następnie mikrospektrofotometrii w zakresie UV-Vis. Oznaczanie składu chemicznego materiałów włókienniczych prowadzone jest głównie z wykorzystaniem spektroskopii w podczerwieni i spektroskopii Ramana, ale również wysokosprawnej chromatografii cieczowej, spektrometrii mas, chromatografii gazowej oraz licznych wariantów kombinacji powyższych technik. W niniejszym artykule dokonano przeglądu opublikowanych dotychczas wyników badań w zakresie identyfikacji i porównania barwników zastosowanych do wybarwienia bawełny, w szczególności tych należących do grupy reaktywnych, z wykorzystaniem metod spektroskopowych i chromatograficznych.
Słowa kluczowe: bawełna, barwniki reaktywne, analizy kryminalistyczne, metody chromatograficzne, metody spektroskopowe
Identyfikator cyfrowy DOI: https://doi.org/10.34836/pk.2025.322.1
Summary
The large scale of production of cotton products, their wide range of applications, as well as specific-physicochemical properties mean that natural cotton fibres are almost always found among physico -chemical microtraces secured at crime scenes.Proper selection of methods for detecting and securing microtraces in the form of fibres, followed by appropriate research methodology and correct interpretation of the obtained result provide important and reliable information about the criminal event that has occurred (Houck et al., 2009; Śmigiel-Kamińska et al., 2019; Śmigiel-Kamińska et al., 2020; Wąs-Gubała, 2000; Wąs-Gubała, 2009; Zięba-Palus et al., 2015). Research analytics is a tool for identifying and comparing fibres. It is first based on the results obtained using various optical microscopy techniques, followed by microspectrophotometry in the UV-Vis range. The determination of the chemical composition of textile materials is carried out mainly using infrared spectroscopy and Raman spectroscopy, but also high-performance liquid chromatography, mass spectrometry, gas chromatography and numerous variants of combinations of the above techniques. This article reviews the results of research published so far in the field of identification and comparison of dyes used to dye cotton, in particular those belonging to the group of reactive dyes, using spectroscopic and chromatographic methods.
Keywords: cotton, reactive dyes, forensic analyses, chromatographic methods, spectroscopic methods
Translation: Daria Śmigiel-Kamińska and Katarzyna Konieczna Central Forensic Laboratory of the Police